جراحی فک

هر آنچه که درباره جراحی فک توسط متخصص فک و صورت بدانید

جراحی فک که گاهی از آن به‌عنوان جراحی ارتوگناتیک یاد می‌شود، یکی از مهم‌ترین و پیچیده‌ترین جراحی‌های حوزه زیبایی و ترمیمی صورت است. این جراحی به اصلاح موقعیت ناهنجار استخوان‌های فک و گاهی اسکلت صورت می‌پردازد. متخصص جراح فک و صورت با داشتن دانش عمیق درباره آناتومی دهان، فک‌ها و صورت، بهترین گزینه برای انجام این عمل تخصصی به‌شمار می‌رود. در ادامه، به بررسی کامل این جراحی، افرادی که واجد شرایط آن هستند و مراقبت‌های قبل و بعد از جراحی فک می‌پردازیم.

جراحی فک چیست؟

جراحی فک یا همان جراحی ارتوگناتیک، عملی است که با هدف اصلاح ناهنجاری‌های استخوان فک بالا، فک پایین و گاهی چانه انجام می‌شود. این ناهنجاری‌ها می‌تواند ناشی از عوامل زیر باشند

ارث و ژنتیک-
ضربه یا تروما در دوران کودکی-
اختلال در رشد طبیعی فک‌ها-
مشکلات دندانی و ناهماهنگی در روابط فکی-
با انجام این جراحی، علاوه بر بهبود ظاهر چهره، عملکرد صحیح جویدن، تنفس بهتر و تلفظ واضح‌تر نیز حاصل می‌شود

چه کسانی واجد شرایط جراحی فک هستند؟

کسانی که فک آن‌ها بیش‌ازحد جلو یا عقب است

نامتوازن بودن فک بالا یا پایین می‌تواند باعث جلو آمدگی فک، عقب‌افتادگی فک و عدم تناسب ظاهری صورت شود

افرادی با مشکلات شدید در جویدن یا بلع

اگر هم‌ترازی دندان‌ها و فک‌ها به حدی مختل باشد که عملکرد جویدن یا بلع غذا با مشکل مواجه شود، جراحی فک می‌تواند راه‌حل مناسب باشد

افرادی با چهره نامتقارن

عدم تقارن در چانه یا گونه‌ها که ریشه در ناهنجاری‌های فک دارد، از طریق جراحی اصلاح می‌شود.

مشکلات تنفسی و اختلال خواب (آپنه)

گاهی ناهنجاری‌های فکی به تنگی مجرای تنفسی منجر می‌شود و موجب خر و پف یا وقفه تنفسی در خواب می‌گردد. اصلاح فک می‌تواند به بهبود تنفس کمک کند

مراقبت‌های قبل از جراحی فک

  • مشاوره تخصصی و ارزیابی دقیق: ابتدا باید با یک جراح فک و صورت مشاوره کنید. پزشک از رادیوگرافی‌های مختلف، قالب‌های دندانی و اسکن‌های سه‌بعدی برای تشخیص صحیح و برنامه‌ریزی دقیق کمک می‌گیرد.
  • ارتودنسی قبل از جراحی: بسته به نوع ناهنجاری، ممکن است لازم باشد قبل از جراحی، دندان‌ها به کمک ارتودنسی در موقعیت مناسب قرار گیرند. این مرحله می‌تواند چند ماه تا بیش از یک سال طول بکشد.
  • آزمایش‌ها و بررسی سلامت عمومی: انجام آزمایش خون، بررسی قلب و عروق و سایر ارزیابی‌ها جهت اطمینان از سلامتی عمومی و آمادگی بدنی برای بیهوشی ضروری است.
  • قطع یا تنظیم برخی داروها: در صورت مصرف داروهای رقیق‌کننده خون یا هر داروی خاص دیگر، باید حتماً با جراح مشورت کنید. پزشک ممکن است دستور قطع موقت یا تغییر دوز دارو را بدهد.
  • قطع دخانیات و مصرف الکل: حداقل دو هفته پیش از عمل، از مصرف سیگار و الکل بپرهیزید؛ زیرا دخانیات و الکل روند ترمیم و بهبود را کند می‌کنند.
مراقبت‌های بعد از جراحی فک

استراحت کافی

تا چند روز بعد از عمل، استراحت در منزل توصیه می‌شود. بهتر است سر را کمی بالاتر از سطح بدن قرار دهید تا از تورم جلوگیری شود

رژیم غذایی نرم

در هفته‌های اول، رژیم غذایی مایع یا نیمه‌جامد استفاده کنید تا فک‌ها فشار کمتری تحمل کنند. به‌مرور، طبق دستور پزشک، می‌توانید غذاهای جامدتر مصرف کنید.

مصرف داروهای تجویز شده

داروهای ضد درد، آنتی‌بیوتیک‌ها و دهان‌شویه‌ها را طبق دستور پزشک مصرف کنید

کمپرس سرد و گرم

در دو تا سه روز اول، کمپرس سرد به کاهش تورم کمک می‌کند. پس از آن، کمپرس گرم طبق نظر جراح برای افزایش جریان خون و تسریع بهبود ممکن است تجویز شود

مراجعات منظم برای معاینه

ویزیت‌های پس از عمل بسیار مهم‌اند. در این معاینات، پیشرفت بهبودی بررسی شده و در صورت نیاز، تنظیماتی در برنامه درمانی صورت می‌گیرد

خودداری از ورزش‌ها و فعالیت‌های سنگین

حداقل تا شش هفته بعد از عمل، از ورزش‌های تماسی یا بلند کردن اجسام سنگین اجتناب کنید

دوره نقاهت و نتیجه نهایی

دوره نقاهت اولیه جراحی فک معمولاً چند هفته طول می‌کشد، اما بهبودی کامل و مشاهده نتیجه نهایی ممکن است چند ماه تا یک سال زمان ببرد. این موضوع بستگی به شدت ناهنجاری، پیچیدگی عمل و پاسخ بدن به روند ترمیم دارد

 

تورم: بیشترین تورم معمولاً در هفته اول دیده می‌شود و در طی 2 تا 3 هفته به مقدار زیادی کاهش می‌یابد

کبودی: کبودی و تغییر رنگ در ناحیه صورت طبیعی است و به مرور زمان برطرف می‌شود

نتایج ماندگار: در صورت رعایت توصیه‌های پزشک و انجام مراقبت‌های لازم، نتایج جراحی فک ماندگار و پایدار خواهد بود